મિથિલામાં શ્રી રામના લગ્ન સીતા સાથે થયા અને બંને તેમના ભાઈ લક્ષ્મણ સાથે અયોધ્યા પાછા ફર્યા. ત્યારથી આખા શહેરમાં અવનવા શુભ ઉત્સવો અને ઉલ્લાસનો ગણગણાટ થવા લાગ્યો. સમગ્ર અયોધ્યા નગરી શ્રી રામના મુખને જોઈને આનંદિત થઈ ગઈ. રાજા દશરથ પોતે તેમના મોટા પુત્ર રામનું સ્વરૂપ, ગુણો, નમ્રતા અને સ્વભાવ જોઈને પ્રસન્ન થયા.
એકવાર રઘુકુળના રાજા દશરથે હાથમાં અરીસો લઈને પોતાનો ચહેરો જોયો અને કાન પાસે સફેદ વાળ દેખાવા લાગ્યા. તેને લાગ્યું કે જાણે આ સફેદ વાળ તેને કહી રહ્યા છે, ‘હે રાજન! શ્રી રામને યુવરાજ પદ આપીને તમે તમારા જીવન અને જન્મનો લાભ કેમ નથી લેતા? પછી શું હતું, મહારાજના મનમાં આ વિચાર આવતાં જ તેઓ સીધા ગુરુ વશિષ્ઠ પાસે ગયા અને વિનંતી કરી કે, ‘મુનિરાજ, શ્રી રામ બધી રીતે લાયક થઈ ગયા છે. સેવકો, મંત્રીઓ અને તમામ નગરવાસીઓ અને આપણા દુશ્મનો, મિત્રો કે ઉદાસીન, બધા શ્રીરામને મારા જેટલા જ પ્રિય માને છે. હવે મારા હૃદયમાં એક જ ઈચ્છા છે અને તે પણ તમારી કૃપાથી પૂરી થશે.’
રાજા દશરથ ગુરુ વશિષ્ઠની પરવાનગી લેવા પહોંચ્યા
મુનિવર વશિષ્ઠ બોલ્યા, ‘હે રાજા ! તમારું નામ અને કીર્તિ તમામ ઇચ્છિત વસ્તુઓ આપનાર છે. તમારા મનમાં ઈચ્છા થાય તે પહેલા ફળ ઉત્પન્ન થાય છે, છતાં તમારે શું જોઈએ છે.’ રાજા દશરથે પોતાનું મન ઋષિ સમક્ષ પ્રગટ કરતાં કહ્યું, ‘હે નાથ! શ્રી રામને રાજા બનાવો, જો તમે પરવાનગી આપો તો તૈયારી કરો કારણ કે તમારી પરવાનગી વિના અયોધ્યામાં કંઈ થતું નથી. હું ઈચ્છું છું કે મારા જીવનમાં બધું જ બને જેથી મારી સાથેના તમામ લોકોની આંખો આ લાભ મેળવી શકે. તમારા આશીર્વાદથી શિવજીએ તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરી છે અને માત્ર આ જ ઝંખના મનમાં રહે છે.
અયોધ્યામાં શ્રી રામના રાજ્યાભિષેકની તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ
ગુરુએ આગળ કહ્યું, ‘હે રાજન! હવે વિલંબ ન કરો, જલ્દી બધું શણગારો. શુભ દિવસ અને શુભ સમય ત્યારે જ છે જ્યારે શ્રી રામ રાજકુમાર બને છે, એટલે કે દરેક દિવસ અને દરેક સમય તેમના રાજ્યાભિષેક માટે શુભ અને શુભ હોય છે.
ઋષિનો આદેશ મળતાં રાજા રાજી રાજી રાજમહેલમાં આવ્યા અને મંત્રી સુમંત્ર સહિત તમામ સેવકોને બોલાવ્યા. બધાના આગમન પછી રાજાએ કહ્યું કે ગુરુએ આદેશ આપ્યો છે અને જો તમને આ વાત ગમતી હોય તો શ્રી રામનો રાજ્યાભિષેક કરો. આ સાંભળીને બધાએ હાથ જોડીને કહ્યું, ‘રાજન, તેં આખી દુનિયા માટે સારું કામ કરવાનું વિચાર્યું છે, આ કામ ઝડપ કરો, વધુ વિલંબ ન કરવો જોઈએ. આ સાંભળીને અયોધ્યામાં રાજ્યાભિષેકની તૈયારીઓ ઝડપથી શરૂ થઈ ગઈ હતી.