રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે 17 મે, 2022ના રોજ મઝાગોન ડોક્સ લિમિટેડ (MDL), મુંબઈ ખાતે ભારતીય નૌકાદળના બે ફ્રન્ટલાઈન યુદ્ધ જહાજો-INS સુરત અને INS ઉદયગીરી-લોન્ચ કર્યા. INS સુરત P15B વર્ગનું ચોથું ગાઈડેડ મિસાઈલ ડિસ્ટ્રોયર છે, જ્યારે INS ઉદયગીરી. P17A વર્ગનું બીજું સ્ટીલ્થ ફ્રિગેટ છે. બંને યુદ્ધ જહાજો નેવલ ડિઝાઇન ડિરેક્ટોરેટ (DND) દ્વારા અંદરથી ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે અને MDL, મુંબઈ ખાતે બનાવવામાં આવ્યા છે. રક્ષા મંત્રીએ તેમના સંબોધનમાં યુદ્ધ જહાજોને ‘આત્મનિર્ભરતા’ હાંસલ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરીને દેશની દરિયાઈ ક્ષમતાને વધારવાની સરકારની અતૂટ પ્રતિબદ્ધતાના મૂર્ત સ્વરૂપ તરીકે વર્ણવ્યું હતું, એવા સમયે જ્યારે વિશ્વ કોવિડ-19ને અને રશિયા-યુક્રેન સંઘર્ષ કારણે વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપ જોઈ રહ્યું છે. તેમણે MDLને મહામારી હોવા છતાં અને વર્તમાન ભૌગોલિક-રાજકીય પરિદ્રશ્યમાં ભારતીય નૌકાદળની વ્યૂહાત્મક જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા છતાં જહાજ ઉત્પાદન પ્રવૃત્તિઓ ચાલુ રાખવા બદલ અભિનંદન આપ્યા હતા.
રાજનાથ સિંહે જણાવ્યું હતું કે બે યુદ્ધ જહાજો ભારતીય નૌકાદળના શસ્ત્રાગારમાં શક્તિ વધારશે અને વિશ્વમાં ભારતની વ્યૂહાત્મક શક્તિ તેમજ આત્મનિર્ભરતાની શક્તિનું પ્રતિનિધિત્વ કરશે. “INS ઉદયગીરી અને INS સુરત ભારતની વધતી જતી સ્વદેશી ક્ષમતાના ચમકતા ઉદાહરણો છે. યુદ્ધ જહાજો વિશ્વના સૌથી વધુ તકનીકી રીતે અદ્યતન મિસાઈલ કેરિયર્સમાં સામેલ હશે, જે વર્તમાન અને ભવિષ્યની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરશે. આવનારા સમયમાં, અમે ફક્ત અમારી પોતાની જરૂરિયાતો જ નહીં, પરંતુ વિશ્વની શિપબિલ્ડિંગ જરૂરિયાતોને પણ પૂરી કરીશું. અમે ટૂંક સમયમાં જ પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા, મેક ફોર ધ વર્લ્ડ’ના વિઝનને સાકાર કરીશું,” એમ તેમણે કહ્યું.
રક્ષા મંત્રીએ ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રને ખુલ્લો, સુરક્ષિત અને સુરક્ષિત રાખવાની જવાબદારીપૂર્વક તેની ફરજો નિભાવવા બદલ ભારતીય નૌકાદળની પ્રશંસા કરી. “ઇન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્ર સમગ્ર વિશ્વની અર્થવ્યવસ્થા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. ભારત આ ક્ષેત્રમાં એક જવાબદાર દરિયાઈ હિસ્સેદારી છે. અમે સર્વસંમતિ-આધારિત સિદ્ધાંતો અને શાંતિપૂર્ણ, ખુલ્લા, નિયમ-આધારિત અને સ્થિર દરિયાઈ વ્યવસ્થાને સમર્થન આપીએ છીએ. આ ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ દેશ હોવાના કારણે, ભારત-પેસિફિકને ખુલ્લું, સુરક્ષિત અને સુરક્ષિત રાખવું એ આપણા નૌકાદળનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય છે. પ્રદેશમાં બધા માટે સુરક્ષા અને વિકાસ (SAGAR)નું પ્રધાનમંત્રીનું વિઝન પડોશીઓ સાથે મિત્રતા, નિખાલસતા, સંવાદ અને સહઅસ્તિત્વની ભાવના પર આધારિત છે. તે જ વિઝન સાથે, ભારતીય નૌકાદળ તેની ફરજો અસરકારક રીતે નિભાવી રહી છે,” એમ તેમણે કહ્યું.
રાજનાથ સિંહનું માનવું હતું કે હિંદ મહાસાગર અને ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં સતત વિકસતી સુરક્ષા પરિદ્રશ્ય આવનાર સમયમાં ભારતીય નૌકાદળની વધુ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાની માગ કરશે. તેમણે આ ક્ષેત્રમાં દેશની હાજરી, આપત્તિ દરમિયાન તેની ભૂમિકા, આર્થિક સુખાકારી અને વિદેશ નીતિઓને આગળ ધપાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરતી નીતિઓ ઘડવા માટે હાકલ કરી હતી.
રક્ષા મંત્રીએ એસોસિયેશન ઓફ સાઉથઈસ્ટ એશિયન નેશન્સ (ASEAN) અને બહુ-ક્ષેત્રિક ટેકનિકલ અને આર્થિક સહકાર માટે બંગાળની ખાડી પહેલ સાથેના સંબંધોને મજબૂત કરવા ઉપરાંત એક્ટ-ઈસ્ટ (BIMSTEC) દેશો જેવી સરકારની નીતિઓને આગળ ધપાવવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવા બદલ ભારતીય નૌકાદળની પણ પ્રશંસા કરી હતી. હવાઈમાં યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ ઈન્ડો-પેસિફિક કમાન્ડ (USINDOPACOM)ના હેડક્વાર્ટરની તેમની તાજેતરની મુલાકાતને યાદ કરતાં, તેમણે કહ્યું, તેઓએ ભારત સાથે કામ કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી, જે ભારતીય સશસ્ત્ર દળોની સક્ષમતાનું પ્રતીક છે; ખાસ કરીને ભારતીય નૌકાદળ દ્વારા કરવામાં આવી રહેલી પ્રશંસનીય કામગીરી.
“જો કોઈ દેશ તેના રાષ્ટ્રીય હિતોનું રક્ષણ કરવા માગે છે, તો તેણે મુખ્ય ભૂમિથી દૂરના વિસ્તારોમાં તેના લશ્કરી પરાક્રમને રજૂ કરવું જોઈએ. જો કોઈ દેશ પ્રાદેશિક અથવા વૈશ્વિક શક્તિ બનવાની આકાંક્ષા ધરાવે છે, તો તેણે મજબૂત નૌકાદળ વિકસાવવી જરૂરી છે. સરકાર આ દિશામાં તમામ પ્રયાસો કરી રહી છે. અમે એક મજબૂત, સુરક્ષિત અને સમૃદ્ધ ભારત બનાવવા માગીએ છીએ, જે વૈશ્વિક શક્તિ તરીકે ઓળખાય છે,”એમ રાજનાથ સિંહે કહ્યું.
વૈશ્વિક સુરક્ષા, સરહદી વિવાદો અને દરિયાઈ વર્ચસ્વને કારણે વિશ્વભરના રાષ્ટ્રો તેમની સૈન્યને આધુનિક બનાવવા તરફ પ્રેરિત થયા હોવાનું ભારપૂર્વક જણાવતા, રક્ષા મંત્રીએ જાહેર અને ખાનગી ક્ષેત્રોને સરકારની નીતિઓનો લાભ લઈને ક્ષમતાઓનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ કરવા અને ભારતને સ્વદેશી શિપબિલ્ડીંગ હબ બનાવવા માટે યોગદાન આપવાનું આહ્વાન કર્યું. તેમણે આ પ્રયાસમાં સરકારના તમામ સંભવિત સહયોગની ખાતરી આપી હતી.